[Greinin birtist upphaflega á vefmiðlinum Visir.is þann 29. maí 2024.]
Í ljósi þess að nú standa fyrir dyrum forsetakosningar er brýnt að hugsa aðeins nánar um embættið og hvers konar einstakling heppilegast sé að velja í það. Fleiri en nokkru sinni áður bjóða sig nú fram til að gegna þessu æðsta embætti þjóðarinnar, en landsmenn þurfa að velja nú strax á laugardaginn.
[ Bessastaðir. Ljósmynd fengin af wikimedia commons, tekin 2006. Ljósmyndari Guðlaug Helga Konráðsdóttir. ]
Lesa meira[Þessi grein birtist fyrst á vefmiðlinum Visi.is þann 27. maí 2024 í aðdraganda forsetakosninga. *)]
Katrínu Jakobsdóttur þekki ég ekkert persónulega en ég þekki þó systkini hennar og af góðu einu. Katrínu þekki ég eingöngu af framgöngu hennar á opinberum vettvangi. Ég tók fyrst eftir henni, þegar hún var stigavörður í Gettu betur. Þar birtist hún sem glettin, glaðleg og vel gerð ung manneskja. Þarna kynntist þjóðin henni fyrst. Seinna settist hún á þing fyrir Vinstri græna, það var árið 2007, þegar gríðarleg sveifla var í íslensku þjóðlífi.
[Katrín Jakobsdóttir, forsetaframbjóðandi. Ljósmynd fengin frá kosningastjórn hennar og birt með leyfi.]
Lesa meiraÍ tveimur fyrri pistlum hef ég lýst svolítið stöðu forsetans í stjórnskipan landsins. Þar kom fram að embætti forsetans er sjálfstætt og hefur sterka stöðu og að forsetinn hefur gott svigrúm til að beita sér fyrir málefnum sem hann vill leggja lið.
Í stjórnarskránni er fjallað um löggjafarvald, framkvæmdarvald og dómsvald. Og forsetavald líka. En þar er ekkert minnst á áhrifavald forseta lýðveldisins. Nú ætla ég að ræða aðeins frekar um áhrifavald forsetans og meðal annars bera saman hvernig forsetinn og þingmenn tala á opinberum vettvangi.
Lesa meiraForseti Íslands hefur stöðu sem minnir á konunga eða drottningar á Norðurlöndum. Vissulega er sá munur á að forsetinn hefur í seinni tíð þurft að endurnýja umboð sitt í kosningum öðru hvoru. Á móti kemur að þjóðin hefur ávallt endurnýjað umboð forsetans í kosningum til þessa.
Lesa meiraÁ næstu dögum þurfa Íslendingar að kjósa sér nýjan forseta. Það varð mér tilefni til að taka saman fáeina minnispunkta um forsetaembættið. Rétt er að taka fram hér í upphafi að ég er leikmaður á sviði lögfræði og stjórnmálafræða. Í þessari grein er fjallað aðeins um stöðu forsetans í stjórnskipun Íslands.
Lesa meira
